Krakowiaczek jeden...

Dziś zajmiemy się północną częścią Małopolski.

Grupy etnograficzne:

• Krakowiacy Zachodni
• Krakowiacy Wschodni 

KRAKOWIACY ZACHODNI

Zespół Regionalny KRAKOWIACY z Krakowa

Najprościej mówiąc zajmowali tereny na zachód po rzekę Przemszę,  na północy po Szczekociny, na wschód po Jędrzejów, Miechów, Proszowice, Koszyce i Bochnię, na południe po Myślenice, Kalwarię Zebrzydowską i Wadowice. Centrum zajmowanego został oczywiście Kraków. Krakowiacy uważani są za potomków Wiślan. Dobrze rozwijało się także tradycyjne rzemiosło m.in. szycie sukman, garncarstwo – Chrzanów, wyrób skrzyń malowanych – Skawina, stolarstwo -Kalwaria Zebrzydowska, wyroby z drewna – Poręba, Osieczany, Jerzmanowice, plecionkarstwo – Królówka, Lipnica, Cichawka, wyrób ozdób z bibuły, słomy – Alwernia,Mirów,Wielmoża, Sułoszowa, kaflarstwo-Kraków, haftowanie gorsetów, wyrób czapek - Tyniec..., a także zajmowano się flisactwem.Tradycyjne budownictwo stanowiły najczęściej zagrody wielobudynkowe. Biedniejsza część ludzi mieszkała w chatach, gdzie pod jednym dachem była część mieszkalna i gospodarczo-hodowlana.

Zespół Regionalny KRAKOWIACY z Krakowa

Strój ludowy MĘSKI:

Chłopcy nosili pasiaste spodnie (biało-czerwone) oraz czarne dłuższe kaftany. Charakterystycznym elementem stroju męskiego jest skórzany brązowy trzos ze schowkiem na pieniądze, zdobiony haftem, ażurowymi wycięciami i nabijany mosiężnymi gwoździkami. Najpopularniejsze nakrycia głowy, to kapelusz (celender) i wełniane magierki. „krakuska” (rogatywka) z pawimi piórami zakładana przede wszystkim na wielkie uroczystości. Buty były skórzane, czarne w przegubie garby.

Strój ludowy KOBIECY:Strój kobiecy składał się z białej koszuli. Na koszulę zakładano  gorset. W części płn-zach. noszono gorsety sukienne lub aksamitne (szafirowe, bordowe, fioletowe, zielone, czarne) zapinane na haftki i zakończone u dołów pleców fałdkami. Zdobione srebrnymi, złotymi taśmami, wypukłymi, czerwonymi koralikami, wzdłuż zapięcia i nad fałdkami chwasty. Zdobienia wzbogacały także cekiny, ozdobne guziczki, wisiorki i barwny haft o motywach kwiatowych. Na zachód od Krakowa gorsety były sukienne, ciemnogranatowe, a w talii zakończone wieloma zachodzącymi na siebie kaletkami, zdobione metalowymi guziczkami, chwastami /koloru amarantowego i bordo/ i szamerowaniem wzdłuż zapięcia. Spódnice z materiału tybetowego (zwykle czerwone, niebieskie, zielone i białe zdarzały się również czarne, żółte itp.) Pod spódnicą obowiązkowo halka a na kwiecistą spódnicę tiulowe zapaski ze zdobieniami. Zamężne kobiety na głowie nosiły czepce, na co dzień płócienne, w święta białe, sztywne z białym, misternym haftem na zwisającym z tyłu rogu chusty, a także czepce wiązane z chust w kolorze czerwonym lub różowym. Popularne było zakładanie na ramiona dużych, tybetowych chust. Panny włosy splatały w warkocze (luzem lub zwinięte z tyłu głowy). Mężatki po ucięciu warkocza nosiły włosy krótkie, zaczesane do tyłu i chowane pod czepiec lub chustkę.

Zespół Regionalny GDOWIANIE z Gdowa

TAŃCE I MUZYKA:

Do usłyszenia!